Zdravlje crijeva i njegova uloga u očuvanju imuniteta: Saveti prof. dr. Aleksandre Pavlović Marković
Prof. dr. Aleksandra Pavlović Marković, gastroenterolog i predsednica Udruženja gastroenterologa Srbije, nedavno je na YouTube kanalu RTS Ordinacija detaljno objasnila kako želudac i crijeva igraju ključnu ulogu u očuvanju zdravlja i imuniteta. Prema njenim rečima, crijeva nisu samo organ za probavu, već i moćni branitelj zdravlja, jer se u njima nalazi ogromna količina mikroorganizama koji utiču na naše opšte stanje. Ukupno oko sto tisuća milijardi mikroorganizama naseljava crijeva, a svaki od njih ima vlastiti imunološki sistem koji ima ključnu ulogu u imunološkom odgovoru tela.
Glavni izazovi za zdravlje crijeva
Jedan od najvećih izazova za zdravlje crijeva su funkcionalne bolesti, koje čine čak 80% gastroenterološke prakse. Ove bolesti karakterišu simptomi poput bolova i nelagodnosti u trbuhu, ali bez prisutnosti organskih oštećenja. Među najčešćim simptomima su mučnina, nadutost, nelagodnost i bolovi u želucu. Iako ova stanja nisu ozbiljna kao organska oboljenja poput raka ili ciroze, mogu značajno narušiti kvalitet života.
Funkcionalne bolesti uključuju irritabilna crijeva, koja se manifestuju kroz bolove u trbuhu i poremećaje stolice, kao što su proljev ili opstipacija. Iako uzrok ovih problema nije u potpunosti razjašnjen, poznato je da faktori poput genetike, ishrane, fizičke aktivnosti i stresa igraju veliku ulogu u njihovom razvoju.
Pravilna ishrana kao pomoć
Prof. Pavlović Marković savetuje da se poveća unos povrća, dok bi unos mesa trebalo blago smanjiti. Takođe, preporučuje da se obrati pažnja na kvalitet hrane i da ishrana bude prilagođena reakcijama tela. Na primer, mahunarke poput graška i graha, koje su odličan izvor proteina i vlakana, mogu izazvati nadutost, što je čest simptom kod funkcionalnih bolesti crijeva.
Dijagnoza funkcionalnih poremećaja
Dijagnoza funkcionalnih poremećaja obično se postavlja kroz detaljan razgovor sa pacijentom, fizički pregled i osnovne testove, kao što su biokemijske analize i test na okultno krvarenje. Test na okultno krvarenje je ključan, jer omogućava otkrivanje mikroskopske krvi u stolici, što može ukazivati na ozbiljnije probleme. Ovaj test takođe eliminiše potrebu za invazivnijim procedurama poput kolonoskopije u početnim fazama dijagnoze.
Kolonoskopija i druge dijagnostičke metode
Kolonoskopija, koja je optički pregled debelog crijeva, obično se preporučuje ako pacijent ima simptome poput krvavih stolica, gubitka težine ili anemije. Iako se kolonoskopija može činiti zastrašujućom, prof. Pavlović Marković napominje da nije svaki pacijent koji ima simptome nužno kandidat za ovu proceduru. U zavisnosti od simptoma, mogu se koristiti i druge dijagnostičke tehnike, poput enteroskopije, koja omogućava detaljan pregled tankog crijeva, ili nova metoda endoskopske kapsule, koja omogućava prikupljanje podataka dok pacijent proguta kameru koja snima unutrašnjost crijeva.
Prevencija i važnost pravovremenih pregleda
Najvažnija preventivna mjera za održavanje zdravlja crijeva je pravilna ishrana i redovna fizička aktivnost. Prof. Pavlović Marković savetuje da pacijenti, posebno oni sa simptomima dispepsije, redovno proveravaju zdravlje crijeva. Takođe, ako primetite bilo koji simptom poput krvi u stolici ili neobjašnjivog gubitka težine, odmah se obratite lekaru.
Na kraju, dr. Pavlović Marković ističe da su žene sklonije oboljenjima koja se tiču crijeva, verovatno zbog hormonskih faktora, što dodatno podvlači važnost redovnih pregleda i pravovremene dijagnoze kako bi se sprečili ozbiljniji zdravstveni problemi.
